Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh kỳ vọng cuộc họp E10, I5 lần này sẽ tăng cường hiểu biết, chia sẻ quan điểm, đánh giá về tình hình quốc tế, các kinh nghiệm chuẩn bị và tham gia công việc HĐBA của các nước Ủy viên không thường trực. Ảnh: VGP

Sau 2 ngày làm việc tích cực (25 - 26/11/2020), cuộc họp giữa 10 nước Ủy viên không thường trực đương nhiệm (E10) của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc (HĐBA LHQ) và 5 nước mới trúng cử Ủy viên không thường trực (I5) với chủ đề "Nỗ lực chung vì HĐBA LHQ hiệu quả: kinh nghiệm và bài học tốt cho các nước mới trúng cử Ủy viên không thường trực" dưới hình thức kết hợp giữa trực tuyến và trực tiếp tại Hà Nội đã kết thúc thành công tốt đẹp.

Đại diện các nước E10 – I5 và nhiều học giả, chuyên gia quốc tế tham gia cuộc họp đã tích cực trao đổi ý kiến tại 5 phiên thảo luận về các xu hướng và thách thức tại HĐBA hiện nay, hợp tác giữa các nước E10, phương pháp làm việc của HĐBA, chia sẻ các kinh nghiệm và bài học tốt, hướng tới hợp tác chặt chẽ hơn giữa các nước E10 trong tương lai.

Các đại biểu đánh giá HĐBA phải đối mặt với nhiều thách thức từ tác động của đại dịch COVID-19 khiến các cuộc họp, hoạt động không thể diễn ra trực tiếp, ảnh hưởng đến quá trình thảo luận, thông qua các văn kiện; các thách thức an ninh phi truyền thống như biến đổi khí hậu, khủng bố… ngày càng tác động đến hòa bình an ninh quốc tế nhưng việc phản ánh các thành tố này trong chương trình nghị sự của HĐBA vẫn còn ý kiến khác biệt; cạnh tranh chiến lược gia tăng giữa các nước lớn ảnh hưởng đến đồng thuận của HĐBA trong một số vấn đề.

Đây là lần thứ 3 cuộc họp E10, I5 được tổ chức, tiếp theo các cuộc họp năm 2018 và 2019 do Bỉ và Nam Phi lần lượt chủ trì. Ảnh: VGP

Đứng trước những thách thức này, HĐBA đã thích nghi tốt với tình hình, sớm có điều chỉnh hợp lý trong phương thức hoạt động để thực thi chức năng, nhiệm vụ được giao. Trong bối cảnh đó, các nước E10 ngày càng đóng vai trò quan trọng hơn trong việc làm "cầu nối" thu hẹp khác biệt trong HĐBA, nhất là giữa các nước Ủy viên thường trực (P5), qua đó thúc đẩy hiệu quả hoạt động của HĐBA.

Trong thảo luận, các nước E10 cũng đã chia sẻ nhiều bài học, kinh nghiệm tốt với các nước I5 để chuẩn bị cho nhiệm kỳ của mình, trong đó có cách thức trao đổi, phối hợp, đảm nhiệm cương vị Chủ tịch HĐBA, chủ trì thương lượng và xây dựng các văn kiện của HĐBA… Đồng thời, các nước I5 chia sẻ những sáng kiến, ý tưởng và ưu tiên của mình khi chính thức bắt đầu nhiệm kỳ vào năm tới.

Hướng tới hoạt động của HĐBA trong năm 2021, các đại biểu cùng chia sẻ nhiều đánh giá, nhận định về tình hình quốc tế, dự báo các vấn đề phức tạp, điểm nóng có thể nổi lên, từ đó đề xuất các biện pháp để tăng cường hiệu quả hoạt động của HĐBA và phát huy hơn nữa vai trò của các nước E10.

Kết thúc Cuộc họp, nước chủ nhà Việt Nam sẽ ra một bản tóm tắt về những vấn đề được thảo luận để tăng cường hiểu biết, nhận thức chung về tình hình quốc tế, qua đó giúp các nước I5 có thêm kinh nghiệm và thông tin về cách làm việc, nội dung chương trình nghị sự và những vấn đề, khó khăn đặt ra trong công tác của HĐBA, xác định những biện pháp cần phải chuẩn bị cho các nước này trước khi chính thức đảm nhiệm vai trò tại HĐBA.

10 nước Ủy viên không thường trực HĐBA (E10) được bầu thông qua hình thức bỏ phiếu kín tại phiên họp Đại hội đồng LHQ, chia theo khu vực địa lý, và có nhiệm kỳ 2 năm. Sau mỗi 1 năm, một nửa số thành viên này sẽ hết nhiệm kỳ và thay bằng 5 nước mới được bầu (I5). Hiện nay, E10 gồm có Việt Nam, Đức, Bỉ, Nam Phi, Indonesia, Niger, Saint Vincent và Grenedines, Estonia, Tunisia, CH Dominicana; I5 gồm Na Uy, CH Ireland, Kenya, Ấn Độ, Mexico.