Ban truyền hình đối ngoại Đài truyền hình Việt Nam

Xã hội

Ngày mới ở bản Dốc Mây

05:36 | 16/02/2025

Dốc Mây (thuộc tỉnh Quảng Bình) là một bản nhỏ nằm sâu giữa đại ngàn Trường Sơn, quanh năm ẩn hiện trong mây. Nhờ sự quan tâm của Đảng, các cấp chính quyền, sự chung tay giúp đỡ của cộng đồng... cuộc sống trên Dốc Mây đang đổi thay từng ngày.

Bản Dốc Mây, xã Trường Sơn nhìn từ trên cao.

Bộ đội biên phòng miệt mài dạy chữ cho người dân

Xã Trường Sơn có diện tích hơn 783 km2, dân cư sinh sống tại 19 thôn, bản, trong đó có 15 bản dân tộc Bru-Vân Kiều. So với các bản khác, Dốc Mây biệt lập hơn, bởi đường đi vào khá khó khăn. Từ trung tâm xã Trường Sơn (ở bên nhánh Tây đường Hồ Chí Minh) để vào bản Dốc Mây khá vất vả, nhất là vào mùa mưa lũ.

Từ nhánh Tây đường Hồ Chí Minh để đến được Dốc Mây phải theo hai cách: Thứ nhất, từ trung tâm xã vào bản Trung Sơn rồi đi bộ, bám lối mòn xuyên giữa rừng, qua các địa danh: dốc Biệt Kích, Cổng Trời, ngã ba Tự Do, dốc Táu..., đồng bào bản địa theo cách đi xuyên rừng này mất khoảng năm giờ đồng hồ. Còn những ai lần đầu tiên đi Dốc Mây theo cách này thì ít nhất cũng mất bảy giờ.

Vào mùa mưa, tuyến đường xuyên rừng, xuyên suối này ngập nước chảy xiết cho nên không thể đi được. Cách thứ hai, từ nhánh Tây đường Hồ Chí Minh đi ô-tô hai cầu vào bản Rìn Rìn, sau đó qua Cổng Trời, đến ngã ba Tự Do rồi nhập vào lối đi chung. Mùa hè, lối mòn độc đạo từ bản Rìn Rìn vào Dốc Mây có thể đi được bằng xe máy, nhưng đường đi rất khó khăn, mất khoảng hai giờ di chuyển.

Trong câu chuyện với chúng tôi bên bếp lửa bập bùng, già Hồ Huy bộc bạch: Bản Dốc Mây mang ơn Đảng, chính quyền và Bộ đội Biên phòng nhiều lắm. Một người đã giúp khai sáng tâm trí bà con Bru-Vân Kiều ở đây đó là Thiếu tá Trần Hữu Chung - cán bộ trinh sát Đồn Biên phòng Làng Mô. Già Hồ Huy kể: “Ngày trước, để đến được Dốc Mây, chỉ có cách duy nhất là len lỏi ngược lòng suối cạn, rồi vượt dốc Táu đến giáp đường biên giới Việt Nam-Lào.

Dốc Mây là thung lũng nhỏ được bao quanh những vách núi đá dựng đứng, quanh năm mây phủ, cho nên bà con lấy hiện tượng thời tiết đó đặt tên luôn cho bản. Ban đầu bản chỉ có 15 hộ dân, sống chủ yếu dựa vào rừng, làm nương rẫy nên bữa no, bữa đói. Ngày bộ đội Chung và đồng đội mang ba-lô vào cắm bản, anh hỏi dân bản có ai biết chữ không thì tất cả lắc đầu. Vì thế, công việc đầu tiên của các chiến sĩ biên phòng là dạy chữ, xóa mù cho người dân. Đó là những ngày mà già và bà con không thể nào quên”.

Theo tâm sự của già Hồ Huy, 10 năm trước, ngày bộ đội Chung mở lớp xóa mù chữ cho bà con, nhưng chưa có phòng để dạy, một hộ trong bản đã nhường ngôi nhà để con em có chỗ học. Từ đó trẻ em trong bản dần biết chữ. Nhiều người già cũng tham gia lớp học, cũng biết đọc, biết viết.

Ngày bộ đội Chung chuyển đơn vị công tác, cả bản bịn rịn tiễn thầy giáo quân hàm xanh ra tận dốc Táu mà không ai muốn chia xa. Bây giờ, việc dạy học ở Dốc Mây đã có bước chuyển dài. Với bà con ở bản biên giới này, những đêm bình dân học vụ bên ngọn đèn dầu của Thiếu tá Trần Hữu Chung và các chiến sĩ Đồn Biên phòng Làng Mô chính là bước khởi đầu để giúp họ đến với văn minh, để hòa nhập cộng đồng.

Những ngôi nhà ấm áp nghĩa đồng bào

Khi chúng tôi đang vui câu chuyện với già Hồ Huy thì Trưởng bản Dốc Mây Đinh Xi mời ra dự lễ khánh thành, bàn giao nhà đại đoàn kết được tổ chức giữa bản.

Dạo một vòng quanh bản, chúng tôi thấy các hộ chăn nuôi khá nhiều trâu, bò và các loại gia súc, nhà nào cũng có bể chứa nước sạch. Hệ thống pin năng lượng mặt trời và cả cột “điện gió” đủ để vận hành các thiết bị điện tại nhà văn hóa của bản. Trẻ con Dốc Mây hồn nhiên, sẵn sàng trả lời những câu hỏi của khách đường xa…

Tuy nhiên, cái khó nhất hiện nay ở Dốc Mây là thiếu đường đi. Bí thư Đảng ủy xã Trường Sơn Nguyễn Văn Nhì cho biết, trước đây, dân bản Dốc Mây làm nương rẫy, trồng lúa và hoa màu. Sau này, khi “đóng cửa” rừng, bà con không làm nương rẫy nữa nên vẫn còn khó khăn. Để ổn định sinh kế cho đồng bào, theo đề xuất của xã, Công ty lâm công nghiệp Long Đại đã giao 94 ha rừng, trong đó có 70 ha có thể sản xuất. Số diện tích này, xã giao cho 26 hộ và động viên, hướng dẫn người dân trồng lúa, hoa màu phù hợp.

Từ năm 2023 đến nay, bà con tham gia bảo vệ rừng với nguồn thu nhập khá ổn định, năm 2024 thu nhập khoảng từ 28-30 triệu đồng/hộ. Dịp Tết vừa qua, hộ nào cũng được nhận tiền bảo vệ rừng. Đồng bào được hỗ trợ gạo, nhu yếu phẩm từ các chương trình của Trung ương, địa phương và sự quan tâm của nhiều tổ chức, cá nhân hảo tâm.

Cuối năm 2024, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh và Bộ đội Biên phòng Quảng Bình hỗ trợ gần 1,3 tỷ đồng để làm nhà đại đoàn kết cho bà con ở Dốc Mây. Lãnh đạo tỉnh Quảng Bình yêu cầu do điều kiện giao thông cách trở, địa hình khó khăn, việc xây dựng nhà cho người dân phải được tính toán cụ thể từ khâu thiết kế, vật liệu… để bảo đảm hiệu quả, bền vững và phù hợp với tập quán của đồng bào.

Những năm qua, đồng hành cùng đồng bào bản Dốc Mây là cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Làng Mô. Quá trình “bốn cùng” (cùng ăn, cùng ở, cùng làm và cùng nói tiếng đồng bào) của tổ biên phòng cắm bản đã góp phần thay đổi diện mạo, đời sống, sản xuất của bà con nơi đây, đưa Dốc Mây “gần” hơn với trung tâm xã và vùng đồng bằng.

Thiếu tá Trần Huy Hoàng, Chính trị viên phó Đồn Biên phòng Làng Mô chia sẻ, công trình xây dựng tám nhà đại đoàn kết tại bản Dốc Mây khởi công ngày 13/1 và hoàn thành chỉ trong vòng 10 ngày. Thời gian 10 ngày là cả một quá trình “vượt nắng, thắng mưa, băng lầy, vượt lội” để vận chuyển vật liệu với chiều dài 24 km đường rừng từ nhánh tây đường Hồ Chí Minh đến bản Dốc Mây.

Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Quảng Bình chỉ đạo Đồn Biên phòng Làng Mô tăng cường quân số cùng với nhà thầu thi công quyết tâm hoàn thành kịp trước Tết Ất Tỵ 2025 để đồng bào đón xuân ấm áp trong những ngôi nhà mới.

Dẫn chúng tôi đến thăm từng ngôi nhà mới, Trưởng bản Đinh Xi cho biết, toàn bản có 26 hộ, 105 nhân khẩu đồng bào Bru-Vân Kiều. Tết này có 8 hộ dân được nhận nhà đại đoàn kết, ai cũng mừng. Bản còn 4 hộ hiện đang ở nhà tạm, cho nên mong muốn thời gian tới sẽ có thêm những ngôi nhà mới nữa giúp đồng bào an cư.

Năm nay, gia đình anh Hồ Dũng vui mừng đón xuân trong ngôi nhà đại đoàn kết vững chãi, phù hợp với phong tục, tập quán đồng bào mình. Anh Hồ Dũng nói: “Bản Dốc Mây ở rất xa trung tâm xã, giao thông đi lại khó khăn, cho nên kinh phí xây dựng một ngôi nhà khang trang rất lớn. Nếu không có sự hỗ trợ của Nhà nước thì chắc chẳng thể có nhà mới ở. Tết năm nay gia đình có nhà mới, quả thật không vui sướng nào bằng. Nếu có con đường thuận tiện đi vào bản thì người dân sẽ vui, hạnh phúc lắm...”

Nguồn: Nhân dân